Już 400 lat p.n.e. Hipokrates zalecał chorym na reumatyzm ekstrakcje chorych zębów. Badania, które publikuje pismo “Annals of the Rheumatic Diseases” dowodzą że Hipokrates mógł mieć sporo racji.

Autorzy artykułu spekulują, że choroby dziąseł – które sprzyjają uogólnionym stanom zapalnym w organizmie – mogą być potencjalnym czynnikiem wywołującym choroby stawów lub przyczyniać się do zapalenia, które jest ich podłożem.

Naukowcy z Instytutu Badań Medycznych Nizam w Hyderabad (Indie) przeprowadzili badania wśród 91 dorosłych z potwierdzonym RZS oraz wśród 93 zdrowych osób dobranych pod względem płci i wieku.

RZS – Reumatoidalne Zapalenie Stawów

RZS jest przewlekłą zapalną chorobą stawów, która może prowadzić do inwalidztwa. W jej rozwoju udział biorą autoagresywne komórki odporności, które rozpoznają własne tkanki (w tym wypadku błonę maziową stawów), jako obce, a następnie atakują je i niszczą.

Dokładne przyczyny schorzenia nie są znane. Podejrzewa się, że rolę odgrywają tu predyspozycje genetyczne oraz wpływ czynników środowiskowych, do których zalicza się m.in. palenie papierosów. U osób predysponowanych genetycznie do RZS palenie stymuluje produkcję przeciwciał przeciwko cytrulinowanym peptydom (tj. występującym w organizmie człowieka związkom zawierającym aminokwas cytrulinę). Obecność tych przeciwciał jest cechą swoistą dla RZS, a ich pojawienie się poprzedza wystąpienie objawów choroby o kilka lat.

Paradontoza – jedna z przyczyn RZS

Ostatnie prace sugerują, że paradontoza – zapalna choroba dziąseł i innych tkanek przyzębia – również może inicjować rozwój RZS i wpływać na jego przebieg. Do najważniejszych bakterii przyczyniających się do paradontozy zalicza się Porphyromonas gingivalis. Są one znane z tego, że wytwarzają enzym pośredniczący w syntezie peptydów cytrulinowanych w tkankach dziąseł.

W najnowszych badaniach pacjenci z RZS nie palili i nie stosowali tzw. leków modyfikujących przebieg choroby, które wpływają na czynność układu odporności. Zebrano dane na temat trwania RZS, jego nasilenia, liczby zajętych stawów, a także na temat objawów paradontozy, takich jak opuchlizna dziąseł i krwawienie z nich, odsłonięcie i wrażliwość szyjek zębów, ruchomość zębów oraz przypadki utraty zęba w związku z paradontozą. Zmierzono też głębokość kieszonek między zębami a dziąsłami.

Okazało się, że ok. dwie trzecie pacjentów (blisko 65 proc.) z RZS miało objawy paradontozy, podczas gdy w grupie kontrolnej odsetek ten wyniósł zaledwie 28 proc.

Naukowcy wyliczyli, że chorzy na RZS byli ponad 4-krotnie bardziej narażeni na zapalną chorobę dziąseł i innych tkanek przyzębia. Ponadto, była ona przeważnie bardziej nasilona – na przykład kieszonki dziąsłowe pacjentów z RZS były głębsze niż u osób zdrowych i częściej byli oni bezzębni. Mieli też wyższe stężenia przeciwciał przeciw cytrulinowanym peptydom oraz innych przeciwciał związanych z RZS.

Jak podkreślają autorzy pracy, wyniki te dowodzą, że paradontoza jest częstsza i bardziej nasilona u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów niż u osób zdrowych.

Ich zdaniem, może ona być czynnikiem, który uruchamia mechanizmy odpowiedzialne za rozwój RZS, ale może też przyczyniać się do nasilenia choroby poprzez stymulację ogólnego stanu zapalnego w organizmie.

Z drugiej strony, nie można wykluczyć, że samo RZS, które z czasem prowadzi do pogorszenia sprawności dłoni i osłabienia chwytu, skutkuje gorszą higieną jamy ustnej i większym ryzykiem paradontozy, zastrzegają naukowcy. Dlatego konieczne są dalsze badania, które pozwolą lepiej zrozumieć zaobserwowaną zależność.

Mysz prawdę Ci powie – Badania z Louisville

Ciekawe badania przeprowadziła międzynarodowa grupa badaczy z University of Louisville School of Dentistry.

Naukowcy eksperymentowali na myszach zainfekowanych bakterią Porphyromonas gingivalis, odpowiedzialną za choroby przyzębia. Odkryli, że myszy te znacznie prędzej zapadały na RZS oraz że postęp choroby był znacznie szybszy.

Kierujący badaniami dr Jan Potempa poinformował, że wyniku badań odkryto, że Porphyromonas gingivalis produkuje unikatowy enzym nazwany peptidylarginine deiminanse (PAD). I to ten enzym powoduje przyśpieszoną degradację tkanki chrzęstnej w stawach.

Dr Potempa poinformował również, że naukowcy analizowali także inną bakterię występującą w jamie ustnej Prevotella intermedia, ale stwierdzili, że nie wytwarza ona destrukcyjnego enzymu PAD.

Podsumowując wyniki badań dr Potempa potwierdza, że istnieje związek pomiędzy PAD a reumatoidalnym zapaleniem stawów, ale to ważne odkrycie wymaga jeszcze kolejnych weryfikacji w badaniach klinicznych.

Już dotychczasowe badania potwierdzały, że osoby cierpiący na choroby przyzębia dwa razy częściej zapadły na RZS niż reszta populacji. Teraz odkryto, że bytująca w jamie ustnej bakteria Porphyromonas gingivalis i wytwarzany przez nią enzym PAD zwiastować może wystąpienie tej choroby.

Cały teksty artykułu opisującego badanie naukowców z Louisville znajdziesz TUTAJ.

Studio Uśmiechu MM Dent

Źródła:
Media
PAP (Nauka w Polsce)